Aydemir Güler – Gelenek

Sevgili dostlar ve yoldaşlar, Biri çıkıp Nâzım Hikmet’e, “ölümünün üstünden yarım asırdan fazla zaman geçecek ve seni Beloyannis’in ülkesinde anacaklar, irdeleyecekler, tartışacaklar” deseydi, emin olun hiç şaşırmaz, inanırdı. Kendini çok önemsediği, burnu büyük olduğu için değil. Karanfilli Adam’ın yüzünde o gülümsemeyle hayatını verebildiği mücadeleye, kendisinin paylaştığı o büyük davaya, Beloyannis’in partisine ve kendi partisine güvendiği...

Sayı 159 || Ocak 2022

İşçiler ve Kürtler

Büyük Ekim Devrimi’nden öğrenmeye devam ediyoruz. Aradan yüz yılı aşkın zaman geçmesine, Ekim Devrimi’nin doğrudan ürünü, mirasçısı olan Sovyetler Birliği’nde kapitalizme geri dönüşün bile otuz yılı aşmasına karşın, devrim stratejisini ilgilendiren bütün akıl yürütmelerin yolu 1917 Rusya’sından geçiyor. Bu kadarı bile kapitalist restorasyonun Leninizm için yenilgi anlamına gelmediğini göstermez mi? Kuşkusuz kimse tartışırken Bolşevik deneyimi...

Sayı 156 || Haziran 2021

Hangi meclis?

İşçi sınıfı mücadelelerinde parlamentonun tarihsel bir yeri var. Bu yeri anlamayı deneyeceksek[1] günümüz Ankara’sına bakmak pek bir işimize yaramayacaktır. Kuruluşu yüzüncü kere kutlanıyor olsa da 2020 TBMM’sinin uğruna mücadeleler verilen, bedeller ödenen parlamento kurumuyla pek bir ilintisi kalmadı. Üyelerini de dahil ederek söyleyeyim, Türkiye Cumhuriyeti’nde parlamentonun yetkisinin nerede başlayıp nerede bittiğini bilenden vazgeçtim, merak eden...

Sayı 155 || Nisan 2021

Komünist laikliği ayırt etmek

Laik sözcüğü için sözlükler “halka ait olan” anlamını veriyor ve kökenini Latince laicus, Yunanca laikos’a dayandırıyor. Ölü bir dil olan Latinceden türemiş dillerde halk sözcüğü bu kökten ayrılmış, ama günümüz Yunancasında laos olarak kullanılıyor. Türkiye laikliğiyle veya Kemalist laiklikle sık sık eşleştirilen Fransız laisizminin şekillenmesine emek verenler arasında bazı Marksistler de sayılır. Bunların başında gelen...

Sayı 150 || Kasım 2020

Bir meşruiyet tartışması: Cumhuriyetin kazanımları derken…

Cumhuriyet’in yıldönümündeyiz, ancak mevcut rejimin 1923’te kurulanla bir ilintisinin kalmadığını görüyoruz. Buna karşın toplumun baskın kanaati 29 Ekim’i kutlanmaya değer saymaya devam ediyor. Bu çelişki biricik olmamakla birlikte gerçekten ilginçtir. Yalnızca bize özgü değil. Aynı durum başka büyük devrimler için de ilgili ülkelerde geçerliliğini koruyor. Fransız Devrimi’nin defalarca o ülkenin egemen güçlerince reddedildiğini biliyoruz. Keza...

Sayı 150 || Kasım 2020

|Liberalizm |Parti Tarihi ve TKP |Türkiye Sol Tarihi|

İşini sevmemenin dayanılmaz hafifliği

TKP’nin yüzüncü yılına Birikim dergisi de “kuruluş yıldönümü” başlığı atılmış bir dosyayla değindi: İki söyleşi ve bir makale. Katkıcıların en ünlüsü Mete Tunçay. Ahmet Kardam diğer söyleşinin konuğu. Canan Özcan ise Atılım dönemi üstüne bir makale yazmış… Aşağıda yalnızca Mete Tunçay hakkında yazacağım. Başlığı koyarken de gözümün önüne gelen kişi odur! 1990’ların başında Sol Kemalizme Bakıyor[1]diye bir röportaj-kitap...

Sayı 149 || Ekim 2020

Ne Yapmalı: Lenin’in Kopuşu, Leninizm’in Kuruluşu

Rusya her zaman önemli bir ülke olduğu için, “işçi sınıfı hareketi” adını verebileceğimiz bir devinimin olmadığı dönemde bile uluslararası komünizmin ilgi odaklarından biri olmuştur. Ve Rusya 19.yüzyıla çok şey sığdırdı. Bolşevizmin köklerini ararsanız, bizzat Lenin’in “Rus sosyal-demokratlarının ilk gerçek siyasal ittifakıdır” dediği legal Marksizmden geçecek, bir kesim mirasçısıyla Ekim Devriminde buluşacağı Narodniklere ulaşacak, Batıcılar ve...

Sayı 145|Eylül 2019

Tasfiye Kavramları

Türkiye solunda milat tartışması bitemez, bitirilemez. TKP’nin veya genel olarak Komintern geleneğinden gelen partiler akımının dışındaki hareket ve örgütler de kendilerine özgü süreçler yaşamışlar. Kuşkum yok, az çok biliyorum, onlarınki de yeterince karmaşık. Çünkü tarihçenin hangi momentten başlatılacağı, yani miladın belirlenmesi bir biçimde halledilecek olsa bile, bunun üstüne bir dolu tasfiye ve yeniden kuruluş ekleniyor....

Sayı 138|Şubat 2019

|Kapitalizm|

Türkiye’de krizin adı: Kapitalizm

Kapitalizm yoluna giriş bir tercih değil tarihsel zorunluluktur. Bu tarihsel zorunluluğun somutlanması ise farklı biçimler alabiliyor; gelişimin birbirine tıpa tıp aynı yollardan yaşanması hiç söz konusu olmadı. Kapitalist üretim tarzının analizinde Marx’ın laboratuvar olarak başvurduğu İngiltere, olduğu gibi tekrarlanacak bir model olmadı. Öte yandan kapitalist toplumda sınıf mücadelelerine ilişkin bir diğer laboratuvar hizmeti sunan Fransa...

Sayı 137|Ocak 2019

68’den 50 yıl sonra bize kalan…

68’in onuncu yılında anılıp anılmadığını hatırlamıyorum. Anıldıysa bile 1978’in politik atmosferinin on yıl öncesindeki görkemli yükseliş ve patlamayla ayrıştırılması güçtür. Her değerlendirme belli ölçülerde süreç tamamlandıktan sonra yapılmak durumundadır. 1978, henüz erkendi. Sonra, gırgır ama 1986’yı hatırlıyorum. 6 ve 8 rakamlarının yer değiştirmesiyle bir yıldönümü momenti icat etmeyi hoş bir yaratıcılık sayar mısınız bilmem. Benim...

Enter your email Address