Devrim Teorisi – Sayfa 11

“Çelikten binalar, traktörler yapıyorsunuz, fabrikada her mamülün parçalarını ayrı işçilere yaptırıp sonra birleştirmesini pekala beceriyorsunuz, ama dikiş iğnesi, firkete ara bakalım bulabilir misiniz ? Hey Allahın belaları siz nesiniz” 1917 Ekimi’nde yola çıkan Sovyet devletinin nasıl bir görüntü verdiğini bundan daha içten anlatmak mümkün mü? İlk sosyalist toplumun daha işin başındayken içerdiği acemilik, kendi insanına,...

Nevzat Levent Taşçı

Sayı 21|Eylül 1988

Çağdaş Yol Hangi Yolda?

Neredeyse iki yıla ulaşan yayın yaşamında, Gelenek’in solda pek çok kesime nedense ciddi rahatsızlıklar verdiği anlaşılıyor. Yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada, solun polemikle gelişip olgunlaşmaya başladığını biliyoruz. Bu yüzden doğal da karşılıyoruz. Yine de Türkiye solunda günümüzde rastlanan polemik biçimlerinde, ilginç ve özgün “kaygı”lara tanık olunduğunu belirtmeden geçemeyeceğiz. Soldaki pek çok yayın, başkalarını hedef seçerek,...

Metin Çulhaoğlu

Sayı 21|Eylül 1988

Gelenekten Geleceğe Klasikleri Okurken

“Klasikler” denildiğinde, solda pek çok kişi için akla Marx, Engels ve Lenin’in çalışmaları gelecektir. Marx’ı ve Engels’i sahiplenenlerden bir kesim ise, Lenin’i “klasik” saymayıp bir “sapma” ya da kendine özgü bir “yorum” olarak değerlendirmeyi yeğleyecektir. Alınan tutum ne olursa olsun konuyu ayrıntılı biçimde tartışmak mümkündür. Ancak amacım bu olmadığından, şu an için özet bir yargıyla...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 21|Eylül 1988

Türkiye’den Dünyaya Evrenselliği Savunurken…

Özellikle sosyalizmin bir gerçeklik olma sürecine girdiği 1917’den itibaren, sosyalist teori ve pratiğin evrenselliğine itiraz yöneltenler hep sapma olageldiler, literatüre öyle geçtiler. Karl Kautsky, Filipp Turati, Oscar Frossard Otto Şik, Santiago Carillo ve diğerleri 1917 Ekimi ile somutlanan sürecin evrenselliğini kabullenmediler, aynı anlama gelmek üzere, sosyalist düşünce ve pratiğin evrenselliğini inkar ettiler. Elbette donmuş bir...

Sinan Denizci

Sayı 20|Ağustos 1988

Mao Nereyi Aydınlatıyor

Mao’nun ölümünün üzerinden 12 yıl geçti. Bu 12 yıl “Mao Zedung Düşüncesi”nin Çin’de terkedilmesine, çeşitli ülkelerdeki Maocu akımların sahipsizlik içinde oradan oraya savrulmalarına sahne oldu. Bazıları sebatla ÇKP’de direnip Mao’nun yolundan sapılmadığını ispatlamaya çalışırken, başkaları Arnavutluk Emek Partisi’ne “transfer” oldu; ikisinde de aradığını bulamayanlar ise bir taraftan eski vasilerine reddiyeler düzerken, diğer yandan “Mao Zedung...

Aydın Giritli

Sayı 20|Ağustos 1988

Bir Karşı Eleştiri: Troçkizm Üzerine

Haziran ayında sol yayınlar arasına “teorik” ağırlıklı bir dergi daha katıldı. Sınıf Bilinci‘nin ilk sayı sında bir çalışma “GELENEK‘in Marksizmi: Stalinist Bir Sürekli Devrim Teorisi” başlığını, ve Sun gur Savran’ın imzasını taşıyor. Gelenek‘de daha önce Hikmet Seçkinoğlu, Savran’ın bir konuşmasında “Gelenek‘in Troçkist olmamasını çelişki saymasına” değinmiş, sözkonusu sataşmayı reddettikten sonra da, Troçkistlerin çelişki bulmakta oldukça...

Aydın Giritli

Sayı 15|Şubat 1988

Sosyalist Devrim Teorisi: Marx’tan Türkiye’ye

Gelenek kitaplarında en çok ele alınan konulardan biri de demokratlık ve sosyalist kategorileri oldu. Demokrasinin sınıfsallığı çeşitli açılardan tartışıldı. Sol içinde oldukça yaygın olduğu gözlenen “önce demokrat olmalı” bakışına yeterince eleştiri yöneltildi. Eleştirilen çok kısaca soyut bir hümanizm ile başlayıp demokratlık basamaklarını tırmanarak sosyalist olunacağı şeklindeki yaklaşımdır. Siyasal programatik projeksiyonu aşamalı devrimde sonlanan bu bakışın...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 15|Şubat 1988

Bir Tartışmada Yeni Ufuklar

Bu yazıma bir tedirginliğimi ifade ederek başlamak istiyorum. Gelenek Dizisi’nin bu kitabında ağırlık noktasını “sosyalist devrim” perspektifi oluşturuyor. Burada, bir tür “kimlik kartı”nın okuyucuya sunulması söz konusu. Şimdiye kadar başka sorunlar, başka konular vesilesiyle kendisini ifade etme şansına sahip olan bu “kart”, bu kez, bizzat bir sorun olarak, hem de az buz değil, çok önem...

Hikmet Seçkinoğlu

Sayı 15|Şubat 1988

Klasiklerde Devrim, İktidar ve Program Sorunu

Bir dilek ya da olasılık biçiminde kesintisiz devrimden söz eden ilk Marksist bizzat Marx olsa gerek. Manifesto’daki o meşhur pasajın başta Plehanov olmak üzere dönemin ağır topları tarafından nasıl ele alındığını görmek bu tartışmaya daha sonra katılan genç kuşağa devrolanları saptamak ve nihayet sözü geçen genç kuşağın neyi savunduğunu anlamaya çalışmak sanırım doğru bir yöntem...

Metin Çulhaoğlu

Sayı 15|Şubat 1988

Solda Kimlik Aranışları 61-71

Bir geminin ayrıldığı limanı geride bırakıp yavaş yavaş gözden yitirmesi gibi, 1961-71 dönemi de giderek geçmişe gömülüyor. Aramızda o yılları yaşayan pek çok kişi var, olaylar belleklerde tazeliğini koruyor. Ancak henüz doyurucu bir değerlendirmeye tabi tutamadık bu ilginç dönemi. Malum, akademisyen kesimden ciddi katkı gelmesi artık pek mümkün değil. İş siyasal diriliklerini koruyanların, güncel hedefler...