Marksizm / Yöntem – Sayfa 6

Tarihsel materyalist anlayış, materyalist felsefe geleneği içerisinde belirgin bir sıçramayı, Bottigelli’nin deyişiyle “felsefede bir devrimi” temsil etmektedir. Kutsal Aile (KA), Feuerbach Üzerine Tezler (Tezler) ve Alman İdeolojisi (Aİ) böyle bir sıçramadan bahsetmeyi olanaklı kılmaktadır. Ancak, bu noktada takılıp kalmak doğru olmayacaktır. Tarihsel materyalizm bir süreçte kurulur ve geliştirilir; bahsedilen eserler bu sürecin ürünleridir. Marx’ın ve...

Mahmut Tuğrul Kırmızı

Sayı 95|Mart 2007

Tüketime Sunulan Bilginin Karanlığında Türkiye’de Güncellenmesi Gereken Planlama Süreçlerinin Marksist Eleştirisi Konusunda bir Deneme

Giriş Okumakta olduğunuz çalışma bir süredir yayına sunum sırasını bekliyordu. Yazının olgunlaşması için gereken süreçleri de içeren bu bekleme süresi söz konusu sunumun gerçekleşmesini bu zamana kadar geciktirdi. Ne var ki bazen sözün söylenmesini zorunlu kılan bir an gelir. Başka bir deyişle diyalektik olarak gelişen dinamikler eşiğin geçilmesini zorunlu kılar. Bundan dolayı yazımızın ülkemizde bilinen...

Atanur Güneysu

Sayı 95|Mart 2007

159. Yılında Manifesto Ne İfade Ediyor?

Tam adı “Komünist Parti Manifestosu” olan Marksizmin bu ünlü ve güçlü belgesi, genellikle “Komünist Manifesto” olarak anılır. Komünistler ise kısaca “Manifesto” der. Marksizm ilk kez bu belge ile teorik ilkelerini, komünizmin strateji ve taktiklerini, yetkin ve çarpıcı bir şekilde özet olarak açıklamıştır. Manifesto, emekçilerin iktidar mücadelesine yeni bir perspektif getirerek, ufuk açıcı bir görevi yerine...

Erhan Nalçacı

Sayı 93|Ocak 2007

Bilgi Üretme Süreci Olarak İşçi Sınıfı Siyaseti-‘Bilim’ İlişkisi

Geçenlerde Taha Akyol’un Milliyet’ teki köşesinde sosyalist siyasetin dogmalar ürettiğini iddia ettiği yazısına Aydemir Güler gereken yanıtı verdi . Taha Akyol gibi çapsız karşı devrimcilerin yanı sıra burjuvazinin Russell Popper gibi nice çaplı ideologları benzer bir şekilde işçi sınıfı siyasetini bilim dışı göstermeye kendilerini adamışlardır. Bu yazıda ise bu gerici ideologların etrafında dolanmak yerine, bizim...

Mahmut Boyuneğmez

Sayı 93|Ocak 2007

Marksizm ve Materyalizm

Marksizm insanlık tarihindeki büyük bir dönüşümün, Marx’ın deyimiyle “tarih öncesi”nden komünizme doğru gerçekleşen devrimin teorik kavranışıdır. Bu teorik kavrayış, tarihsel bir özne olan işçi sınıfının mücadelesiyle birleşir ve örtüşür. Komünizm ve tarihsel materyalizm, tarihsel gerçekliğin ürettiği realist ideolojiler olarak Marksist toplum bilimsel incelemelerin zeminini oluşturur. Bu realist ideolojiler Marksizm’in teorik açıklayıcı gücünün ve geçerliliğinin kaynağıdır....

Ulaş Can Cengiz

Sayı 93|Ocak 2007

Egemen İdeoloji: Tarihsel Arkaplan ve Güncel Görevler

İdeoloji kavramı hakkında yazılacak çok şey var elbette; ancak bir yazı bütün bunları kapsamaya yetmez. Burada amacım, ideoloji tartışmalarında önemli bir yere oturduğunu düşündüğüm “egemen ideoloji” kavramına değinmek ve bu tartışmalara belirli bir katkıda bulunmaya çalışmak. Bu tartışmalara aşağıdaki iki başlık altında katkı yapmayı deneyeceğim: Egemen ideoloji, egemen sınıfın ideolojisi midir? Yani ona özgü müdür,...

Erkin Özalp

Sayı 90|Ekim 2006

Marksizm ve Din

Marksizm ile din arasındaki ilişkiden ne zaman söz açılsa, gündeme Marx’ın ünlü cümlesi gelir: “Din halkın afyonudur.” Üç sözcüklük bir ideoloji, siyaset ya da bilim tanımı ne kadar açıklayıcı olabilirse, bu cümle de din hakkında ancak o ölçüde tatminkar bir açıklama sağlayabilir. Ama ne yazık ki, Marksizm hakkındaki tartışmaların önemlice bir bölümü, Marx’ın, Engels’in ya...

Galip Munzam

Sayı 88|Ağustos 2006

Tarihsel Materyalizmi Çöpe mi Atsak?

1930’larda Cambridge’de genç bir öğrenciyken en yetenekli genç kızlarla erkeklerin pek çoğu Komünist Parti’ye katılmıştı. Ancak o günler son derece seçkin üniversitenin tarihinde çok parlak bir devir olduğundan, birçoğu dizlerinin dibinde oturdukları büyük isimlerden derinlemesine etkilenmişlerdi. Orada genç komünistler olan bizler kendi aramızda şakayla karışık kıyaslamalar yapardık: Komünist filozoflar, Wittgensteincılar; komünist iktisatçılar, Keynesçiler; komünist edebiyat...

Haluk Yurtsever

Sayı 85|Eylül 2005

Proletarya İktidarı ve Devletsizliğe Geçiş Problemi

Giriş Marksistler açısından devlet sorunsalı, devletin hangi gelişme ve nedenlerin sonucu olarak ortaya çıktığı, modern toplumda hangi ihtiyaç ve işlevleri karşıladığı, hangi koşul ve ilerlemelerle sönebileceği ve siyasal devrim ve toplumsal kurtuluş hedefleri bağlamında devlete nasıl yaklaşılacağı sorularında odaklaşmaktadır. Devlet hem son derece somut, elle tutulur maddi bir olgu, hem de son derece soyut ve...

Metin Çulhaoğlu

Sayı 84|Mayıs 2005

Eşitsiz Gelişme: Bir Tartışma Çerçevesi

I Eşitsiz gelişme, kapitalist üretim tarzına içsel süreçler ve dinamikler sonucunda ortaya çıkan evrensel bir olgudur. Zaman zaman kullanılan “eşitsiz gelişme yasası” terimi ise, adı üstünde bu olguya ilişkin yasallıkları ve bu yasallıkların açıklanmasını anlatır. Çok genel olarak eşitsiz gelişme olgusundan, kapitalizmi önceleyen tarihsel dönemler için de söz edilebilir. Ancak, bu dönemlere özgü eşitsiz gelişme...

Enter your email Address