Reel Sosyalizm – Sayfa 8

Giriş Geçtiğimiz son bir yıla, Ordu Partisi’nin Türkiye burjuvazisi adına üstlendiği restorasyon programının çok yönlü hayata geçirilişi damgasını vurdu. Programın ana hedefi, dinci gericiliği eski yerine, burjuvazinin zulasına geri yollamak ve sermaye iktidarını sağlamlaştırmak. “Zorunlu 8 Yıllık Eğitim” tartışmaları da bu kapsamda gündemimize sokuldu. Eğitimle ilgili olarak tasarlanan ”reform”ların biçimselliği bir yana, tartışmaların aslen ideolojik...

Olcay Tufan

Sayı 54|Mayıs 1997

Sosyalizm Tarihinden Portreler: Marksist bir Klasik, Örgütsel bir Zaaf Plehanov

Dünya devrim tarihi süreklilik ve kopuş diyalektiğiyle açıklanabilir. Her yeni dönem eski dönemlerin bir devamını, ama öte yandan eski dönemlerden bir kopuşu ifade eder. Sınıf mücadelelerinin ve komünist hareketin bu seyrini anlamayanlar her zaman mücadeleden geri düşmüşlerdir. Kendi dönemlerine takılıp kalanlar, kendi dönemlerinde uygulanan politikaları, yönelimleri “mutlak” olarak görenler ile kopuşların o kendini dayatan zorunluluğuyla...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 51|Nisan 1996

Kuruluşu Stalin’den Öğrenirken III – Parti İçi Mücadele…

Lenin, birçok yerde, Ekim sosyalist devriminin, 1905’teki kitlesel ayaklanma pratiğinin derslerine çok şey borçlu olduğunu yazar. Kuşku yok, ilk Rus devrimi, gerek siyasal perspektif, gerekse mücadele teknikleri konusunda çok şey devretti Rus devrimci hareketine ve özel olarak bolşeviklere. Lenin ve arkadaşlarının egemen sınıflara “biz bu işi yaptık mı tam yaparız” mesajını verdirdikleri ünlü Krasnaya Presnya...

Selahattin Akdağ

Sayı 51|Nisan 1996

Sınıf Mücadelesi, Enternasyonalizm ve Ulusal Kurtuluş Hareketleri

Sosyalizm uzun süredir dünya ölçeğinde bir çıkışsızlık yaşıyor. Buna paralel olarak hemen tüm komünist partileri (sadece komünist partiler değil; sosyalist, işçi ve sosyal demokrat partiler, devrimci demokrat ve ulusal kurtuluş hareketleri de) bu çıkışsızlıktan daha da vahim ve şiddetli bir krizle karşı karşıya. Tıkanmanın nedenleri, boyutları, tarihsel arka planı tartışılırken genellikle iki ana yöntem, özde...

Serhat Yamaner

Sayı 51|Nisan 1996

Sosyalizm Koşullarında Siyaset Açısından Glasnost ve Perestroyka

Garbaçov 1985’de henüz görevine başlamış iken, kendisinden önceki iki lider ile kıyaslandığında oldukça farklı bir görüntü vermişti. Üstelik, bakın şu işe, bu adam düpedüz gülebiliyordu da! Ama batılılar gülümseme ile görünen dişlerin analizini (eski Sovyet Dışişleri Bakanı Gromiko’nun benzetmesini kullanarak) yapmakta gecikmediler: “Gülüyor ama gördüğümüz çelik dişler…” Bunu nereden çıkarmışlardı? 1980’de Reagan döneminde başlayan yeni...

Kemal Okuyan

Sayı 51|Nisan 1996

Sovyet Besteci Şostakoviç’in 90. Doğum Yılında Müzik Eleştirmeni Filiz Ali’ye Karşı Söylenmiştir Sizi Kim Eziyor Acaba?…

Filiz Ali’yi bilmem tanır mısınız? Kim olduğunu, ailesini filan değil; bunlar şu anda önemli değil. Uzun yıllar Cumhuriyet’te yayınlanan yazılarını, şimdi zaman zaman Yeni Yüzyıl’da yar alan eleştirilerini. Bunları okur musunuz? Müzikle iletişimim tamamen amatör bir dinleyicilik çerçevesiyle sınırlı, ama tıpkı edebiyat gibi, bu sanat alanını da, bir devrimci için bağ kurmanın vazgeçilmez olduğu alanlardan...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 50|Eylül 1995

Sosyalist Kuruluşu Stalin’den Öğrenirken II

Sosyalizmin teorik onca sorunu varken “Stalin meselesi” üzerinde durmanın anlamı üzerine bir şeyler yazma ihtiyacı, “Sosyalist Kuruluşu Stalin’den Öğrenirken” başlıklı yazımın ikinci bölümünün bilgisayar kurbanı olmasından sonra ortaya çıktı. Genişleterek bir kitap çalışmasına dönüştürmeyi düşündüğüm bu yazıyı yeniden yazmaya başlarken (yeniden yazımın can sıkıcılığı içinde) konunun neden önemli olduğuna kısaca değinme ihtiyacı hissettim. “Stalin döneminde...

Yunus Galip

Sayı 50|Eylül 1995

Sosyalizmin İktisadı Üzerine

Sosyalizmin iktisadından kastedilen en azından bu yazı kapsamında iktisadi uygulamalar ya da teknikler değil. Bu yazının konusu olan çerçeve yaşanmış sosyalist kuruluş deneyimleri söz konusu olduğunda ekonomik politikaların tekil siyasal kararların ele alındığı bir tarih incelemesi olmayacak. Tikel olarak ele alınan deneyim ancak kendi sınırlı tarihselliği içinde açıklanabilir. Kuramsal bir açılım denemesi ise yaşanmış olanın...

Fikret Sürekçi

Sayı 50|Eylül 1995

Yıkımın Ardından: Arsız İşbitiricilik

Tünelin ucundaki ışık… Sovyet deneyimini, insanlığın sosyalizme doğru uzanan serüvenindeki öncü kolu bu şekilde nitelemek pek yanlış olmaz. Bu deneyim ,bugün tüm parıltısıyla hem önümüzde hem de ardımızda. Bir yönüyle işçi sınıfının bundan sonraki mücadelelerinde yol gösterecek bir sınanmışlık başarı örneği var. Bu başarının sosyalist hareketin şu ana kadarki bu en önemli kazanımının henüz aşılmadığını...

Gelenek

Sayı 50|Eylül 1995

Sosyalizm Tarihinden Portreler: Rosa Luxemburg

“İşçilerin dünya çapındaki kardeşliği, bence yeryüzünün en yüce ve en kutsal şeyi; benim yol gösterici yıldızım, idealim ve vatanım; bu ideale ihanet etmektense, hayatımı vermeyi seve seve kabul ederim!” LUXEMBURG Rosa Burada yatıyor gömülü Rosa Lüksemburg Polonyalı bir yahudi Öncü savaşçısı Alman işçisinin Buyruğuyla Alman ezenlerin Öldürüldü. Ezilenler Gömün bölünmüşlüğünüzü! B. Brecht Rosa Luxemburg ve...