Kaya Tokmakçıoğlu

II. Dünya Savaşı’nın üzerinden henüz çok geçmemişken, varoluşçuluğun aydınlar arasında güç kazandığı bir momentte Albert Camus Veba’daki anlatıcısına “Felaket insana yakışmaz, onun için felaket gerçekdışıdır, geçip gidecek kötü bir rüyadır, denir. Ancak her zaman da geçip gitmez, kötü rüyalar arasında insanlar geçip gider ve önlemlerini almadığından başta hümanistler gider. Yurttaşlarımız da başkalarından daha az ya da...

Sayı 150 || Kasım 2020

Cumhuriyet’in edebiyatı, edebiyatın Cumhuriyet’i: Yakın dönem için bir muhasebe

Stendhal “Roman, yol boyunca gezdirilen bir aynadır” dediğinden bu yana yaşamın gerçekliğine temas etmeyen, toplumsal olaylardan etkilenmeyen bir yapıtın “kalıcılığını” daha çok sorgular olduk. 19. yy.’da zirve yapan roman türü açısından köprünün altından çok sular akmasına karşın, edebiyatın toplumsal bağlamından koparılamayacağı, yazarın içine doğduğu toplumun ürünü ve onun aynı zamanda değiştiricisi olduğu düşüncesi geçerliğini korumaya...

Sayı 148|Aralık 2019

|Sohbet|

Ahmet Ümit ve Nâzım Hikmet üzerine… Kabaramazsın Kel Fatma, annen güzel sen çirkin

Sohbet: Çağrı Kınıkoğlu, Ulaş Özer, Kaya Tokmakçıoğlu Kaya Tokmakçıoğlu.: Bildiğiniz gibi geçtiğimiz Kasım ayında Ahmet Ümit’in “Merhaba Güzel Vatanım” filmi vizyona girdi. Öncelikle şunu söyleyeyim; kanımca bir sinema filmi değil izlediğimiz. Bir tür dokümanter diyebileceğimiz özellikler barındırıyor ama tam anlamıyla bir dokümanter de değil. Kurmaca unsurlar var ama kurmaca kesinlikle değil. Öte yandan, filmin karakterlerinden...

Sayı 144|Ağustos 2019

Dersaadet eskisi gibi değil

“1911’de henüz beş yaşımdayken Fener’deki evimizin önünden geçen Türk taburlarının İstanbul’a yakışmayan haykırışlarını ve postal seslerini hatırlıyorum. Patrikhanenin dar sokaklarındaki bu şamatalı gösterinin anlamını çok sonra kavradım. Türkler Rumları korkutarak sindirmeyi amaçlıyordu. Türkiye, Balkan ülkelerinin ayaklanması ve özgürleşmesiyle sonuçlanan Balkan Savaşı’nın eşiğindeydi. Balkan ayaklanması, iki dünya savaşının ardından ünlü Osmanlı İmparatorluğu’nu Kürtler, Çerkezler, Araplar, Ermeniler...

Sayı 142|Haziran 2019

|Edebiyat|

Kent, sınıf, edebiyat: Kenti ve romanı kazanmak için

Giriş Kapitalizmin egemen toplumsal formasyon haline gelmeye başlamasıyla kentlerin mekânsal işlevleri kökten değişime uğramıştır. Böylelikle, toplumsal yaşamın fiziksel olarak vücut bulduğu kentsel mekân, sınıf mücadelelerinin de en gelişkin biçimde izinin sürülebildiği ortam haline gelmeye başladı. Öte yandan, kentsel mekâna dair verilen mücadelenin siyasal iktidar mücadelesinden ayrılmazlığı, toplumsal sınıflar arasındaki ilişkilerin mekânı biçimlendirmek yoluyla derinden etkilendiğini...

Sayı 121|Ağustos 2013

|Haziran Direnişi |Kültür / Sanat / Bilim / Çevre|

Gezi’de “Direnmenin Estetiği”*

Leylâ Erbil’in aziz anısına Gezi Direnişi, toplumsal bir hareket olarak, hiç kuşkusuz Türkiye toplumsal tarihi açısından bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilecek bir olgu. On yılı aşkın süredir iktidar koltuğunda oturan AKP hükümetinin, ikiyüzlü, faşizan, anti demokratik ve dayatmacı uygulamalarıyla felce uğratılmış bir toplumun üzerindeki ölü toprağını kaldıran direniş, Mayıs ayının sonundaki kıvılcımın çaktığı an itibariyle...

Sayı 119|Mart 2013

|Kültür / Sanat / Bilim / Çevre|

Anti-Emperyalizmi “Roman” Aracılığıyla Okumak

1844 Ekonomik ve Felsefi Elyazmaları’nda Marx, tarihin akışında insanın estetik algısının oluşumunun bir betimlemesini yapar. Buna göre genel olarak sanat ve özel olarak edebiyat, insanın duygularına hitap eden ve kendisinin yaratıcı doğasının farkına vardığı toplumsal bilinçliliğinin biçimleridir. Estetik algı, hiçbir biçimde biyolojik bir ihtiyaç ya da verili bir yetenek değil, aksine insanın toplumsal yaşamda elde...

Enter your email Address