İdeoloji – Sayfa 10

Avrupa komünizmi avrokomünizm Avrupa solu Batı marksizmi kavramları dillendirildikleri ve yazıldıkları yerlerde her zaman coğrafi bir vurgudan daha fazlasını ifade ettiler daha fazlasını hak ettiler. Avrupa ve marksizmin doğduğu Avrupa solu tüm dünya soluna en az reel sosyalizm kadar referans oldu. Avrupa’ya bakmadan edilemedi; edilemezdi de… Bundan sonra da edilemeyecek kimsenin şüphesi olmasın. Öte yandan...

Uğur İşlek

Sayı 66|Ağustos 2001

Türkiye İnsanına Dair

Türkiye insanı için söylenmiş “özlü sözler” vardır. Bende bunlardan sadece iki tanesi aklımda yer etmiştir. İlki, Türkiye insanının yüzde 60’ının aptal olduğuna dair olanıdır. Bir diğeri ise; Türkiye insanının mücadele etmeyi değil, mücadele edenleri sevdiğine yönelik değerlendirmedir. Her iki saptamadaki vurgu sözgelimi İngilizlerin soğukluğuna ya da Fransızların romantikliğine işaret eden bir yaklaşımın sonucu değildir. Bir...

Dünya Armağan

Sayı 63|Ekim 2000

Son Devrim Çağı

“Gelişmelerinin belli bir aşamasında, toplumun maddi üretici güçleri, o zamana kadar içinde hareket ettikleri mevcut üretim ilişkilerine ya da bunların hukuki ifadesinden başka bir şey olmayan mülkiyet ilişkilerine ters düşerler. Üretici güçlerin gelişmesinin biçimleri olan bu ilişkiler, onların engelleri haline gelirler. O zaman bir toplumsal devrim çağı başlar.” “Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı”nın önsözündeki bu...

Ali Doğan Güneşli

Sayı 62|Mayıs 2000

Yeniden Restorasyon: İşçi Sınıfının İdeolojik Yönelimleri ve Parti

Bu çalışmada, sermayenin her düzeyde yeniden yapılandığı ve restorasyon olarak andığımız sürecin, işçi sınıfı hareketine ve özel olarak da sendikal harekete olan etkilerini, süreci doğuran kesitte ve bu sürecin içinde ideolojik alanda yoğunlaşarak tartışmaya çalışacağız. Böyle bir tartışma, doğal olarak, Kürt Ulusal Mücadelesi başta olmak üzere, restorasyon sürecini sermaye açısından bir zorunluluk haline getiren, yani...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 60|Ağustos 1999

İdeolojik Mücadele ve Sınıf Siyaseti

Bir yazımda ideolojik mücadelenin konusunu “emekçi sınıfların toplumsal gelişmeler karşısındaki akıl yürütme süreçleri üzerinde burjuvazinin kurduğu tahakkümü mümkün olduğunca zayıflatmak” biçiminde tarif etmiştim . Bu zayıflatma süreci elbette sosyalist ideolojinin yalnızca “bozucu” bir rol üstlenmesi ile mümkün değil. Burjuva egemenliğinin emekçi sınıfların düşünce-konumlanış-etkinlik bağlantılarındaki kontrolünü yitirmesi için, bu egemenliğin ideolojik yapısında bir çözülme veya parçalanmışlık...

Ali Mert

Sayı 60|Ağustos 1999

Türkiye’de Faşizm Saptamaları

“Türkiye’ de faşist hareket belli bir yükseliş eğiliminde ve bunun sınıflar mücadelesinde birtakım siyasi-ideolojik karşılıkları var.” Herhalde siyasi gelişmelerden siyasi sonuçlar üretme yeteneğini yitirmemiş aklıbaşında hiçbir solcu bu saptamayı reddetmeyecektir. Ama sıra, “Türkiye’ de saf anlamıyla faşizm yükseliyor ve bunun devlete-sınıfsal hegemonya mekanizmalarına dönük karşılıkları var” türünden saptamalara geldiğinde işler karışmaktadır. Örneğin, bu saptamanın bir...

Ali E. Oğuz

Sayı 60|Ağustos 1999

Faşist Med-Cezir

Son seçimlerde milyonlarca genç ilk defa oy kullandı. Seçmen yaşının onsekize inmesiyle bu şansı yakalayan gençlerin büyük kısmı gidip oylarını MHP’ ye verdi. Sadece onlar mı? Özellikle Orta Anadolu ve Kardeniz’ de ama ülkenin her yerinde insanlar faşistlere yöneldi. Yüzde onsekiz gibi ciddi bir oy MHP’ yi iktidara taşıdı. Bunun nedenleri elbette tartışılmalı ve tartışılacak....

SBKP Komünist Dergisi

Sayı 60|Ağustos 1999

Sosyalizm ve Din

Çözülüşten önce, SBKP Merkez Komite’sinin teorik yayın organı olan Komünist dergisinin 1988 yılı 4 no’ lu sayısında imzasız olarak yayınlanmıştır. (Bu makale önümüzdeki ay Gelenek yayınlarından çıkacak olan Sosyalistler ve Din başlıklı derlemede yeralmaktadır.) 29 Ocak 1918′ de (eski takvime göre 2 Şubat’ ta) Sovyetler Birliği Halk Komiserleri Konseyi (o tarihte Sovyet hükümetine bu ad...

Cemal Hekimoğlu

Sayı 60|Ağustos 1999

“Sosyalizm ve Din Makalesinin Eleştirisi” bir Teslimiyet Öyküsü

Sovyet sosyalizmi, aşırılıklar ve bu aşırılıkların düzeltilmesinden ibaret olsa gerek! Eğer, 70′ lerden çözülüşe kadar Sovyet tarihine ilişkin yazılanları gereğinden fazla ciddiye alırsanız, buna inanmanız gerekecek. Aklı başında bir iktidar, belli bir süre sonra “sosyalist meşruiyet”i ihlal eden kaba adamların eline geçti, ama sosyalizm zamanla bu adamların hatalarını düzeltti… Ekonomi alanı böyle… Kültür, sanat böyle…...

Ali Mert

Sayı 58|Ekim 1998

Orta Sınıflar, Yeni Kimlikler

Sınıflar analizi marksizmin bir ülke toprağında yeniden üretiminde merkezi bir yere sahiptir. Kapitalist toplumsal formasyonun temel sınıflarının ne olduğu konusunda tartışmalı bir durum yoktur kuşkusuz. Ancak (kendi iç fraksiyonlarıyla birlikte) işçi sınıfı ve burjuvazinin dışında, gerek tarihsel olarak kapitalizmi önceleyen toplumsal formasyonların sürükleyip getirdiği sınıfların (köylülerin, zanaatkarların, tüccarların) gerekse kapitalist işleyişin yaratmakta olduğu yeni sınıfların...