Dünya Solu / Enternasyonalizm

Gamze Erbil İnsanlar kendi tarihlerini yaparlar; ancak bunu kendi özgür iradeleriyle, kendi seçtikleri koşullar altında değil, doğrudan veri olan ve geçmişten devrolan koşullar altında yaparlar. Bütün ölü kuşakların geleneği, yaşayanların beyinlerine tüm ağırlığıyla çöker.* Karl Marx, Louis Bonaparte’ın 18 Brumaire’i I. Bugün Batı emperyalizminin hedef tahtasında bulunan İran ile vekil güçleri olarak adlandırılan farklı ülkelere...

Refik Derviş

Sayı 164|Kasım 2024

Ulusal Kurtuluş ve Sosyalizm Arasında Sıkışan Filistin Solu

Refik Derviş 7 Ekim 2023’te Hamas’ın öncülüğünde düzenlenen Aksa Tufanı operasyonunu izleyen bir yılı aşkın sürede Filistin’de ve genel olarak Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler hem dünya hem de Türkiye gündeminin başına yerleşti. Operasyon Hamas’ın öncülüğünde, aralarında sol, devrimci örgütlerin de olduğu bir ittifak tarafından düzenlendi. Ancak gerek 7 Ekim’de gerekse daha sonra başlayan şiddetli İsrail saldırganlığına...

Feride E. Tetik

Sayı 162|Şubat 2024

Prag Baharı, Normalleşme ve Çekoslovakya Kadın Örgütü Üzerine: Reel Sosyalizm Deneyimlerinde Kadın Eşitlik ve Özgürlüğü-IV*

Feride E. Tetik “Kapitalist sistemle ilgili herhangi bir eleştiri duymak istemiyoruz. Çözüm olarak gördüğümüz şeyi eleştirmeleri inancımızı sarsabilir. Bu sefer her şeye kadir bir pazar ekonomisi anlamına gelen ekonomik değişimin, kadın erkek ilişkilerinde yaşananlar dahil tüm problemleri çözeceğine inanmak istiyoruz”. Güçlü bir sanayi altyapısına sahip, ekonomisi, sanayisi ve işçi sınıfı ile gelişkin bir ülke olarak...

Erdi Aydoğdu

Sayı 162|Şubat 2024

1946 Fransa’sında Anayasa Tartışmaları ve Komünistler

Erdi Aydoğdu Devrimci kırılmaların yaşandığı periyotlar, devrimi arayanlara gerek başarı gerek başarısızlıkları ile dersler bırakır. Bundandır ki dünyanın dört bir yanındaki komünistler otuz yılı aşkın süredir 20. yüzyılın reel sosyalizm deneyimlerini, yıkımının nedenlerini, hatalarını konuşmaktan bıkmıyor. Nitekim söz konusu olan geçmişe dair bir arayış değil, bakiye kalanları derleyip toplayarak daha iyisini nasıl kuracağımızı görebilmektir. 2....

Feride E. Tetik

Sayı 160 || Haziran 2022

Romanya, Çavuşesku ve Kürtaj Yasakları: Reel Sosyalizm Deneyimlerinde Kadın Eşitlik ve Özgürlüğü – III

Feride E. Tetik Hoşçakal halkın Romanya’sı Romanya’sı hepimizin, Güveni hepimizin. Gene görüşmek, kısmet olur inşallah. Nazım Hikmet, Romanya’ya Dair Lirik Röportaj, Haziran 1962 1960’lı yıllarda ülke nüfusundaki düşüş ve demografik olarak sıfır nüfus artışına yaklaşmaktan endişelenilen Romanya’da, sosyalizm tarihinin en trajik ve travmatik yasaklarından birisine imza atılmıştı. Çeşitli kaynaklara göre kürtaj yasaklarının yürürlükte olduğu 1967-1989...

Gelenek

Sayı 159 || Ocak 2022

Bir Komintern Belgesi

Gelenek’in bu sayısında heyecan verici bir belgeye yer veriyoruz. Değerli araştırmacı Hazal Yalın’ın Rusya Devlet arşivlerindeki çalışmaları sırasında ulaştığı ve Türkçeye kazandırdığı belgeyi kendisinin çevirisi ve bir sunuş yazısıyla yayınlıyoruz. Türkiye, İngiltere ve Fransa arasında 19 Ekim 1939’da Ankara’da imzalanan üçlü “karşılıklı yardım anlaşması” Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası konumlanışındaki kırılma noktalarından biridir. Dümenin İngiltere liderliğindeki Batı...

Hazal Yalın

Sayı 159 || Ocak 2022

1939. Türkiye, Avrupa, Sovyetler Birliği. Bir Komintern belgesi

Daha önce birkaç defa, muhtelif vesilelerle, 1939 belgeleri üzerine çalıştığımı yazmıştım. Önceleri sadece birkaç yüz sayfalık bir belgeler derlemesi yapmak niyetindeydim; ancak konuya daldıkça bunun yeterli olmayacağını fark ettim. Böylece odağında Türkiye’nin olduğu bir 1939 tarihi ortaya çıktı, üstelik bu tarih ilk tahminlerimin de çok ötesine geçti ve 1.000 sayfayı açtı. Bunun yaklaşık 600 sayfası...

Sayı 159 || Ocak 2022

Türkiye meselesi üzerine tezler [ilk taslak]

1. Avrupa’nın en büyük kapitalist ülkelerini saran bugünkü savaş emperyalist, gerici, haksız bir savaştır.[1]Bu savaş, İngiltere ve Fransa’nın emperyalistleri tarafından soygunla ele geçirdiklerini korumak ve yeni gasplar hedefiyle, Almanya’nın emperyalistleri tarafından ise sömürgeler, hammadde pazarları, nüfuz alanları ele geçirmek için yürütülüyor. Savaşa henüz dolaysızca girmemiş olan diğer emperyalist güçler (mesela ABD, İtalya) bu savaşa katılımlarını...

Endam Köybaşı

Sayı 158 || Kasım 2021

Göçmen karşıtlığının psikososyal dinamikleri

Dünyada üç yüz milyondan fazla insanın göçmen, sığınmacı, mülteci gibi isimlendirmelerle, doğdukları ülke dışında kendilerine yeni bir yaşam alanı aradığı belirtiliyor.[1] Yoksul, savaşların veya iç çatışmaların olduğu coğrafyalardan daha varsıl ve huzurlu olduğu düşünülen yeni alanlara doğru gerçekleşiyor bu yolculuk. Göç vermek ya da almak dünyanın artan sayıda nüfusunu ve ülkesini etkiliyor artık. Göçü oluşturan...

Feride E. Tetik

Sayı 158 || Kasım 2021

Polonya ve ‘ne yapmamalı?’ – Reel Sosyalizm deneyimlerinde kadın eşitlik ve özgürlüğü II

“Gençliğimde komünizm şeytanı ile dövüştüğümü düşünürdüm. Ama aslında ben ve arkadaşlarım o zaman özgürmüşüz.”[1] Polonyalı kadınlar, 2020 sonbaharında pandemiye rağmen kürtaj hakları için sokağa çıktı. Sokak gösterilerinin sebebi, hâlihazırda sadece tıbbi (kadının sağlığı/fetüste malformasyon) ve kriminal (ensest, tecavüz vs) sebeplerle izin verilen kürtaj hakkını daha da daraltacak, fetüsteki malformasyon (ciddi ve geri dönüşü olmayan anomali...